« IMPRESSUM

KONTAKT

post@EchoSlonska.com

Podwiela jeszcze czas

Drugij takij przile�yto�ci mo�e ju� nigdy nie by�, bo jak jo sie straca, to �odyn inszy za mnie tego nie uczyni, a to skuli tego, �e mocka odesz�o do �w. Piotra, jeszcze wiyncyj wyjecha�o de Reichu, uza� ci, co pozostali na DOMOWI�NIE, chcom mie� �wiynty spok�j od spraw tego �wiata, kere sie dziejom dalij ni� tam, skond ju� nie wida� wie�y od parafialnego ko�cio�a.

Bezto� tak pierzi�sko zale�y mi na tym, �eby za�onczono do tego tekstu fotografijo trefiy�a na kero� internetowo stronica cynionego czasopisma ECHO �LONSKA.

Spytocie - czamu?

Jyny tela do tej fotki dopisza:

1. By�o wtedy sztyry lata po drugij wojnie �wiatowej, co sie sko�czy�a w 1945 roku.

2. Wszyjscy uczniowie z tej fotki byli jeszcze w tamtym czasie rdzynnymi Gos�awiczanami, co to jeszcze sztyry lata tymu na swoja wie� godali EHRENFELD.

3. Wszyjscy rozumieli polsko mowa, ale nikedy potrza by�o ciyn�ejsze polski s�owa przet�umaczy� na nasze.

4. Joch w tej szkole by� jedynym rechtorym, co to umiol, boch te� �lonzok jyny o dwa lata starszy od uczni z tej fotki, co wida� na piyrsze blysknyci okym.

Pamiynca, jakby to by�o wczora - jakech piyrszy roz otworzy� d�wiyrze do klasy jako tyn wychowawca. To, coch ujzd�o� to - a� mnie sztop�o.

Dziesiyn� synk�w - jako sie rzek�o - o dwa lata m�odszych ody mnie i dwaj�cia siedym "frelek", z kerymi sz�o by sie ju� zolyci�. Wszyjstkim brakowa�o �wiadectwa ze siodmej klasy, bez kerego nie umieli sie dosta� do �odnej zawod�wki, czy choby chyci� sie za belejako robota.

Joch sie prawie z tego wra�ynio zapomnio� - kandych jest. Zaczon ech godka po naszymu - a by�o tymu tak:

"Zosto�ech przidzielony do waszej klasy po to, �eby wom umo�liwi� zdobyci �wiadectwa ze siodmej klasy. Nie byda udowo� przed warmi wielkigo wychowawce, bo - jak widza - to prawie wszyjski synki chodzom w d�ugich galotach i chrubo godajom. Uczy�, to sie bydymy wszyjscy. Wy - �eby skonczy� podstawowka, a jo - �eby doko�czy� nauka w Liceum Pedagogicznym. (Prawie w tym czasie nauczycieli brakowa�o. St�d uczniowie - po uko�czeniu przedostatniej klasy Liceum Pedagogicznego mogli podejmowa� prac� w charakterze nauczycieli kontraktowych, kontynuuj�c nauk� i ko�cz�c j� w czasie wakacji egzaminem).

Tak �e ju� wiymy, po co �e�my sie tukej zeszli. I wom i mnie zale�y na doko�czyniu nauki. Mnie tukej w nauce �odyn nie pomo�e, ale wom zobowionzuja sie pomoga� na wiela jyny kery bydzie chcio�. W klasie obowionzkowo, a po lekcyjach - na �yczyni, bo uczonc inszych, cz�owiek som sie uczy."

Joch by� prawie �wiy�o po przeczytaniu "Poematu Pedagogicznego" Makarenki. To by�o modne w nauczaniu rechtor�w. M�odzi to chnet pochytali, ale starsi nauczyciele nie umieli z tym przij�� durch.

Makarenko by� za tym, �eby sie kolegowa�, jako wychowawca z uczniami. Zaufac im, ale te� - �eby stara� sie samymu zdoby� zaufani u uczni.

W mojim przipadku - to chyciy�o. Ju� po up�ywie trzech miesiyncy, udalo sie zorganizowa� we wsi zesp� tyjatralny, ch�r i pora sekcji dlo tych, co te� chcieli, ale czego� im zabrak�o (s�uchu muzycznego, dykcji ... ).

Jyny dwa lata w�adze o�wiatowe w Opolu i partyjne w gminie i powiecie umia�y �ciyrpie� takigo nauczyciela. Po tym �ciongnyli mnie ku wojsku (opisane w ksion�kach z Fyrcokym w tytule).

Uza� nazod do tej fotografije.

Trzecio od prawej - dziolcha z warkoczami - w raji tych, co stojom, to jest matka od Rajmunda Szymaniec z Gos�awic, kery gro na akordzie we znanym zespole wokalno-instrumentalnym SILESIA. Przez cufal spotkali my sie we Warszawie 20 VI 2002 roku, jak Zesp� SILESIA wystympowo� na uroczysto�ci wrynczanio (to sie nazywo wybitnym �lonzokom) statuetki "Popiersie �l�zaczki". A by�o to w Zamku Ostrogskich. Po wystympach zgodali my sie o tym, co mnie - od blisko p� wieku miyszka�ca Warszawy (bo przeca nie Warazawioka) - �onczy z Gos�awicami? W godce wysz�o, �e tamyk w tych Gos�awicach, przinole�nych ju� do Opola, nic o mojich 7-miu ksion�kach z Fyrcokym w tytule nie wiedzom. (Czamu? - to mom opisane w ksion�ce "Fyrcok za briftryjgra" str. 260). Zarozki �ech obieco� Rajmundowi i pozosta�ym cz�onkom zespo�u SILESIA , �e skseruja z ko�dej ksion�ki te rozdzia�y, kere traktujom o Gos�awicach. Zbiera to do kupy i ... wysz�a z tego 100-stronicowo ksion�ka, co dosta�a tytu�:

Rudolf Faciok o Gos�awicach.
Wybrane z ksion�ek z FYRCOKYM w tytule.
Niniejszy zbiorek dedykuje Zespo�owi SILESIA.

W sk�ad tego zespo�u wchodzom sztyry osoby. Dwie siostry i brat z rodziny CZECH - prziczym siostry po ch�opach nazywajom sie: Gabriela Dworakowska - skrzypce i �piew i Barbara Wysocka - �piew. Krystian Czech - klarnet i �piew. Rajmund Szymaniec - akordeon.

S�owa �ech dotrzimo� i po tydniu ksion�ka o Gos�awicach wys�o�ech Rajmundowi. Rajmund zarozki przis�o� mi za�onczono fotografijo klasy, na kerej jest jego matka. Do tego mio�ech przis�anych piyn� plyt CD z nagraniym przecudnych utwor�w od zespo�u SILESIA.

Eben - tego by mi by�o szkoda - eliby sie mia�a straci� od�wiy�ono po 52-ch latach pamiyn� o blisko 40-ciorgu ludziach z Gos�awic - dzisiej ju� dobrze po 60-tce. Prawie drugi tela by�o w amatorskim zespole tyjatralnym i roztomantych sekcjach - co to wszyjstko gmina chcia�a podciongny� pod "akcyjo repolonizacyjno", a joch sie nie zgodziy�, bo �odno akcyjo w tej dzia�alno�ci mi nie przi�wiyca�a - jakoch ju� o tym w inkszym tek�cie napiso�.

Jak by to by�o fajnie, eliby sie uda�o od�wiy�y� pamiyn� u starzik�w, dzieciom przibli�y� m�odo�� jejich rodzic�w i dostarczy� materyje do "prze�uwanio" wnukom.

Przeca to je to, na co dzisiej ni momy czasu bo ... ,a i tak - przileci kometa, szmajdnie ogonym i �wiat pieron strzeli - jako to kery� z tych zagonionych pedzio�. A bo co? Lepszo momy perspektywa?

Mo�no prawie taki od�wiy�ani pamiynci niejednego by opamiynta�o.Eliby sie kery� z tej fotki do� zna�, toby by�o prawie tak, jakby sie otworzy�o dekel od starej, zapomnianej szkatu�ki z per�ami i briliantami w pojstrzodku, o kerych te� sie zapomnia�o w pogoni za tymi pierzi�skimi dolarami abo euro. Nie dejmy sie do reszty og�upi�, bo prawdziwe skarby som w tej zakurzonej szkatu�ce, "krzince", co se mo znej�� w Klubie "�lonskie Beranie".

A �e som ni mom za wiela do ukrycio - tote� i adres podom, eliby kery z tej fotki chcio� mi na stare lata sprawi� trocha rado�ci i da� sie zna�.

ul. Gr�jecka 64 m
22 02-339 Warszawa
tel.: 659 45 36

Ostatni roz toch mio� trocha wrazy� z Gos�awic, jakech sie tamyk znojd przejazdym do Jeleniej G�ry, a opisane to mom w ksion�ce "Giskana od Fyrcoka" str. 81.

By�o to prawie wtedy, jakech przez cufal trefiy� w Gos�awicach na wycieczkowy autobus z ha�lym w pojstrzodku, co to zebro� ze sobom co�ki miech opowie�ci - ledwo zacznytych i jyny jedna zacznyto i doko�czono. To opowie�� o cerze od Francka S. Terozki ta cera �piywo solo w NDF (Neue Deutsche Filmgesellschaft)... Smyntne s�owa pie�ni miysza�y sie z szumym silnika ... "Wir m�chten so gerne noch bleiben, aber der Wagen der rollt".

Rudolf Paciok

P.S.
A z tymi "frelkami" z klasy - co to sz�oby sie ju� �nimi zolyci� - to wcale nie b�oznuja. Blysknijcie okym na fotka mojij klasy. Dzio�cha - piyrszo z lewej z warkoczami - te� jest do obejzd�ynio w ksion�ce "Giskana od Fyrcoka" na str. 168 (w drugim rzyndzie stojoncych, po prawej stronie od mlodej pory). Jest tam jako druchna na weselu Fabi Duda z Gos�awic z Johanym Broll z Ozimka. Na tym weselu joch by� tzw. przednim dru�bom. Jeszcze bardzij do rozpoznanio jest ta frelka w ksion�ce "Fyrcok za briftryjgra" na str. 293, kandy jest fotka wszyjskich dru�bow - jyny samych. W raji (rz�dzie) stojoncych - drugo z prawej. Jest to szczeg�, kerego nie do sie zauwazy� eliby sie go nie opisa�o, a za�wiadczo o tym, ze w tej mojij pisaninie ni ma bujanio.